Szkolne korytarze, dzwonki co 45 minut, gwar w klasach, pogłos w stołówce – hałas to codzienność większości uczniów i nauczycieli. Przywykliśmy do niego tak bardzo, że często przestajemy go zauważać. A przecież poziom hałasu w szkole ma bezpośredni wpływ na koncentrację, zrozumienie lekcji, wyniki w nauce, a nawet zdrowie psychiczne uczniów i kadry.
W tym artykule przyglądamy się bliżej zjawisku hałasu w szkołach. Sprawdzamy, jakie są jego źródła, jak wpływa na naukę i samopoczucie, co mówią o tym badania, oraz jakie rozwiązania – często proste – mogą zrobić dużą różnicę. Zapraszamy na przegląd źródeł.
- Hałas w szkołach – przegląd badań (CIOP-PIB): Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy przeprowadził analizę dotyczącą hałasu w szkołach. Badania wskazują, że hałas może zakłócać odbiór mowy, obniżając efektywność nauczania, a także negatywnie wpływać na zdrowie i samopoczucie uczniów oraz nauczycieli. W raporcie można zapoznać się z dopuszczalnymi normami hałasu, wynikami pomiarów zewnątrz i wewnątrz pomieszczeń. Wzięto pod uwagę wiele zmiennych, nawet wiek uczniów. LINK
- Wpływ hałasu na edukację – podsumowanie badań naukowych (Ecophon): Podsumowanie przedstawia aktualne dowody naukowe pokazujące wpływ środowiska akustycznego na uczenie się, zachowanie i procesy poznawcze uczniów. Pełny raport z badań przeprowadzonych w Szkole Podstawowej nr 240 w Warszawie, jest do pobrania w tym miejscu LINK
- Ocena narażenia na hałas nauczycieli (CIOP-PIB): Nauczyciele są pracownikami szkół. Ich zdrowie podlega ochronie, a warunki pracy muszą być monitorowane. Badania wykazały, że poziom hałasu w szkołach podstawowych jest średnio o 5–6 dB wyższy niż w szkołach ponadpodstawowych. Niekorzystne warunki akustyczne tłumaczy się m.in. przepełnieniem i niewłaściwymi rozwiązaniami architektonicznymi. Raport z badań znajdą Państwo pod tym adresem LINK
- Hałas w szkole – ile decybeli? (Svantek): Ciekawy wpis mogą Państwo znaleźć na stronie producenta aparatury do pomiaru hałasu. Analiza poziomu hałasu w szkołach wskazuje, że wartości identyfikowane jako nadmierne mieszczą się w przedziale od 60 do 85 dB. Takie natężenie hałasu może wywoływać stres i negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne. LINK
- Wyniki raportu „Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży” (Gov.pl): Przy okazji rozmów o warunkach nauki, które mogą wpływać na zdrowie psychiczne dzieci, warto zapoznać się z raportem z ogólnopolskich konsultacji dotyczących zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, prezentowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Wpis z roku 2023 mogą Państwo przeczytać w tym miejscu LINK
- Akustyka w szkołach (Architektura.info): Zachęcamy do zapoznania się z wpisem o hałasie z architektonicznego punktu widzenia. Badania wykazują, że cichsze i mniej pogłosowe sale lekcyjne poprawiają wyniki w nauce, zmniejszają stres nauczycieli i poprawiają zachowanie uczniów. LINK
Cisza to nie luksus. To potrzeba.
Cisza w szkole nie jest fanaberią ani marzeniem idealistów. To warunek tego, żeby dzieci mogły się naprawdę uczyć, a nauczyciele – naprawdę uczyć innych, a nie tylko „przetrwać do dzwonka”.
Hałas w klasie to nieodłączna część szkolnej codzienności? Nie musi tak być. Można inaczej. I to wcale nie musi kosztować miliony. Czasem wystarczy dobra akustyka, lepsze planowanie przestrzeni, szacunek do tego, że dźwięk – tak jak słowo – może pomagać, ale może też przeszkadzać.
Jeśli szkoła ma być miejscem, gdzie młody człowiek rozwija skrzydła, to zadbajmy o to, żeby nie musiał tego robić w hałasie, który odbiera mu siłę do lotu.